Code Zwart stond voor de deur. Nog meer zorgen. Op dat moment spraken we met Peter van Loon, een van drie gastsprekers van ons voorjaarswebinar ‘Stress! Is dit nu nodig?’ In deel twee van dit drieluik met Frank Schurink en Els van der Ven nodigen we Peter uit om op jullie stoel te gaan zitten. We stellen hem de vraag: de werkdruk, het ziekteverzuim en de stress in de gezondheidszorg nemen steeds meer toe, wat zou jij doen?
Peter van Loon: “In de vraagstelling eindigt stress als laatste. Ik zou dat willen omdraaien. Stress neemt toe, wat mogelijk leidt tot meer werkdruk en meer ziekteverzuim. Een advies aan de facility manager in de gezondheidszorg: deel je observaties en analyses over ‘stress’ met je team en individuele medewerkers. Durf te vragen: ‘herken jullie dit? Wat zien jullie als de bron? Zijn deze bronnen beïnvloedbaar? Zo ja, hoe?’.
Meer werkplezier
Peter adviseert op het gebied van crisis, stress en trauma, en overtuigt: “Wees open en eerlijk wat wel en niet kan en vooral waarom. Daarbij is gezien, gehoord en serieus genomen voelen een betere start, dan beleidsmedewerkers te vragen of we hiervoor een protocol hebben. Misschien iets ‘moeilijker’ om te doen, maar het geeft meer ‘rendement’ en zeker meer werkplezier. Ook – of misschien wel juist – onder lastige werkomstandigheden.”
Samenwerken
“Laat je niet verblinden door Covid-19. Ongeacht wat zich voordoet, kijk en verwoord wat je ziet en hoort. Maak een analyse, ga daarmee terug naar je medewerkers/team: ‘klopt het, heb ik het goed gezien en gehoord?’. Een dergelijk gesprek, het gezamenlijk definiëren van het probleem, samen naar mogelijke oplossingen zoeken, zijn belangrijke interventies. Daarbij: zoek meer maat-oplossingen en minder in de gemiddelden van protocollen. Protocollen zijn belangrijk, maar besteed er niet te veel aandacht aan. Wat het ene team als (bron van) stress ervaart, kan in een ander team anders worden ervaren. En houd rekening met het feit dat Covid-19 ook zichtbaar maakt wat er voor Covid-19 ook al speelde. Alleen door de uitvergroting en alle aandacht nu meer zichtbaar.”
Mensen zijn betrokken
“Code zwart, we zeggen eigenlijk ‘dit moet niet kunnen’. Als westerse mens hebben we steeds meer moeite te accepteren, dat er soms grenzen zijn in het haalbare. Een fel en gedreven debat geeft aan dat mensen betrokken zijn, maar niet alles kan altijd; soms – en misschien maar goed ook – zijn er grenzen. Managers, neem de tijd en leg het uit. De meeste mensen zijn voor rede vatbaar als ze zich gehoord, gezien en serieus genomen voelen en zich niet alleen ‘uitvoerders’ voelen.”
Sociaal verband
In ons gesprek vertelt Peter dat juist in dit soort omstandigheden de kracht van manager in sociaal betrokkenheid zit. “De manager is als mens heel belangrijk voor de collega’s, de teamleden. Ze zijn samen een sociaal construct. Hoewel emoties soms kunnen oplopen, hoeven managers niet bang te zijn voor soms ‘ongemakkelijke’ doch menselijke gesprekken. Hiervoor zijn niet primair psychologen, maar juist betrokken, communicatieve managers nodig.”